رفتارهای پُرخطر در بین دانش‌آموزان نوجوان دختر و پسر شهر تهران

  مقدمه: رشد سریع جسمانی در دوره نوجوانی که البته با رشد شناختی و اجتماعی مناسب همراه نیست و نیز بالاتر بودن ویژگیهایی همانند خطرپذیری و هیجان‌خواهی در این دوره نسبت به دوره‌های دیگر عمر، می‌تواند زمینه‌های درگیرشدن نوجوانان در رفتارهای پُرخطر گوناگون را فراهم نماید. به دلیل ضرورت شناخت شیوع این رفتارها در نوجوانان جهت برنامه‌ریزی، این پژوهش با هدف همه‌گیرشناسی رفتارهای پُرخطر در میان دانش‌آموزان نوجوان دختر و پسر شهر تهران در سال 1391 انجام شد. روش: روش تحقیق حاضر، پیمایش بوده که با استفاده از پرسشنامه محقق ‌ساخته و اقتباس‌شده از نمونه آمریکایی، در بین 1280 نفر از دانش‌آموزان دختر و پسر پایه‌های گوناگون مقطع متوسطه شهر تهران انجام شد. یافته‌ها: تجربه کشیدن قلیان، کشیدن سیگار، رابطه جنسی، کتک‌کاری در بیرون از خانه، و تجربه مصرف الکل به‌ترتیب همه‌گیرترین رفتارهای پُرخطر در میان نوجوانان بودند. ضمن اینکه، میانگین رفتارهای پُرخطر در پسران بیشتر از دختران بود و تفاوت معناداری میان میزان رفتارهای پُرخطر دانش‌آموزان پایه‌های گوناگون در قومیتهای گوناگون وجود ندارد. بحث: عوامل گوناگون فردی و اجتماعی در پدیدآمدن و گسترش رفتارهای پُرخطر در دختران و پسران نوجوان نقش دارند و کاهش هر یک از این رفتارها، نیازمند برنامه‌ریزیهای کوتاه‌مدت و درازمدت و اجرای برنامه‌های گوناگون آموزشی در سطح خرد و کلان و در رده‌های گوناگون سنی است.         رشد سریع جسمانی در دوره نوجوانی که البته با رشد شناختی و اجتماعی مناسب همراه نیست و نیز بالاتربودن ویژگی‌هایی همانند ریسک‌پذیری و هیجان‌خواهی در این دوره نسبت به دوره‌های دیگر عمر، می‌تواند زمینه‌های درگیرشدن نوجوانان در رفتارهای پُرخطر گوناگون را فراهم نماید. به دلیل ضرورت شناخت شیوع این رفتارها در نوجوانان جهت برنامه‌ریزی، این پژوهش با هدف همه‌گیرشناسی رفتارهای پُرخطر در میان دانش‌آموزان نوجوان دختر و پسر شهر تهران در سال 1391 انجام شد.   روش تحقیق حاضر، پیمایش بوده که با استفاده از پرسشنامه محقق‌ساخته و اقتباس‌شده از نمونه آمریکایی، در بین 1280 نفر از دانش‌آموزان دختر و پسر پایه‌های گوناگون مقطع متوسطه شهر تهران انجام شد.   تجربه کشیدن قلیان، کشیدن سیگار، رابطه جنسی، کتک‌کاری در بیرون از خانه، و تجربه مصرف الکل به ترتیب همه‌گیرترین رفتارهای پُرخطر در میان نوجوانان بودند. ضمن اینکه، میانگین رفتارهای پُرخطر در پسران بیشتر از دختران بود و تفاوت معناداری میان میزان رفتارهای پُرخطر دانش‌آموزان پایه‌های گوناگون در قومیت‌های گوناگون وجود ندارد.    عوامل گوناگون فردی و اجتماعی در پدیدآمدن و گسترش رفتارهای پُرخطر در دختران و پسران نوجوان نقش دارند و کاهش هر یک از این رفتارها، نیازمند برنامه‌ریزی‌های کوتاه‌مدت و درازمدت و اجرای برنامه‌های گوناگون آموزشی در سطح خرد و کلان و در رده‌های گوناگون سنی است.   رفتار پُرخطر، سوء مصرف مواد، رابطه جنسی، خشونت   !supportFootnotes]-->   !supportFootnotes]-->[1] . این پژوهش با پشتیبانی مالی صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران وابسته به نهاد ریاست جمهوری انجام شده است.       !supportFootnotes]-->[2] . دکترای روان­شناسی، دانشگاه بوعلی سینا همدان/[email protected] (نویسنده مسئول)